NASA’s James Webb Space Telescope heeft een foto van Neptunus gemaakt die het duidelijkste beeld geeft van de ringen van de planeet in meer dan 30 jaar.
De ruimtevaartorganisatie zegt dat het nieuwe beeld de zwakke ringen van de verre planeet scherp toont, waarvan sommige niet meer zijn waargenomen sinds NASA’s Voyager 2 er in 1989 langs vloog. Naast verschillende heldere, smalle ringen, toont het Webb-beeld duidelijk de zwakkere stofbanden van Neptunus.
“Het is al drie decennia geleden dat we deze zwakke, stoffige ringen voor het laatst zagen, en dit is de eerste keer dat we ze in het infrarood zien,” zegt Heidi Hammel, een Neptunus systeem expert en interdisciplinair wetenschapper voor Webb.
“De extreem stabiele en nauwkeurige beeldkwaliteit van Webb maakt het mogelijk deze zeer zwakke ringen zo dicht bij Neptunus te detecteren,” verklaart NASA.
De foto is gemaakt met de NIRCam van de JWST, oftewel de Near Infrared Camera, die objecten vastlegt van 0,5 tot 6 micron, het nabij-infrarood bereik. Daarom lijkt Neptunus niet blauw voor de ruimtetelescoop.
“In feite absorbeert het methaangas zo sterk rood en infrarood licht dat de planeet vrij donker is op deze nabij-infrarode golflengten, behalve daar waar hoge wolken aanwezig zijn,” verklaart NASA. “Zulke methaan-ijswolken zijn prominent aanwezig als heldere strepen en vlekken, die het zonlicht weerkaatsen voordat het door het methaangas wordt geabsorbeerd. Beelden van andere observatoria, waaronder de Hubble Space Telescope en het W.M. Keck Observatory, hebben deze snel evoluerende wolkenpartijen in de loop der jaren vastgelegd.”
Neptunus heeft een baan van 164 jaar om de zon, wat betekent dat de noordelijke pool van de planeet nu net buiten beeld is voor astronomen. De foto toont wel een eerder bekende “vortex” aan de zuidpool van de planeet, maar dankzij het indrukwekkende camerasysteem van Webb is dit de eerste keer dat astronomen een continue band van wolken op grote hoogte rondom de planeet kunnen zien.
Op de foto zijn ook zeven van de 14 bekende manen van Neptunus te zien. Eén daarvan is zo helder dat het door de iconische diffractiepieken van de JWST lijkt alsof het een ster is. Dat is niet zo, maar Triton, die helderder lijkt dan de planeet omdat hij bedekt is met een bevroren vel gecondenseerde stikstof. Hierdoor weerkaatst de maan gemiddeld 70% van het zonlicht dat haar raakt, waardoor zij Neptunus, waarvan de atmosfeer donkerder is door de absorptie van methaan in het nabij-infrarood, ver achter zich laat.
NASA zegt dat aanvullende studies van Neptunus en Triton met Webb zijn gepland voor het komende jaar, ondanks enkele huidige mechanische problemen die van invloed zijn op een van de MIRI-cameramodi van de telescoop.
Beeld credits: NASA, ESA, CSA, STScI