Tips om mooie foto’s van de maan te maken – wat je nodig hebt en de fototechnieken uitgelegd
De maan is een van de wonderen der natuur, maar om haar met succes te fotograferen moet je haar eerst begrijpen.
Hoewel astrofotografen die gespecialiseerd zijn in de maan haar meestal fotograferen met een krachtige telescoop, is een telelens met bijna elke brandpuntsafstand goed genoeg om een goede maanfoto te maken. De maan als enige focus van een foto gebruiken is echter slechts één manier om maanfotografie te benaderen; een andere manier is om de maan te gebruiken om een landschapsfoto te versterken, waar ze een krachtige aanvulling kan vormen op een groothoekfoto.
Volle maan data in 2021
- 26 april 2021
- 26 mei 2021
- 24 juni 2021
- 23 juli 2021
- 22 augustus 2021
- 20 september 2021
- 20 oktober 2021
- 19 november 2021
- 18 december 2021
Uitrusting
Je hebt dezelfde uitrusting nodig als voor landschapsfotografie: een DSLR-, spiegelloze of bridgecamera op een stevig statief, en een groothoeklens of een gewone telelens, bijvoorbeeld eentje met een brandpuntsafstand van 70-300 mm. Een afstandsontspankabel is ook handig zodat je geen trillingen introduceert, hoewel je ook de timer in je camera kunt gebruiken.
De maan is een bewegend doelwit; de combinatie van de baan van de maan met een snelheid van 2.288 mijl per uur en de rotatie van de aarde met een snelheid van 1.000 mijl per uur maakt van onze satelliet een snel bewegend doelwit. Toch is het meestal helder genoeg om met een relatief korte sluitertijd goede resultaten te krijgen.
Hoe scherp te stellen op de maan
Hoewel je automatisch kunt scherpstellen op de maan als deze opkomt, of als deze net voor zonsondergang zichtbaar wordt, is het een goed idee om handmatig scherp te stellen. Zet de scherpstelring op oneindig met de lens ingesteld op handmatig scherpstellen. Het vergt enige oefening omdat de meeste camera’s verder dan oneindig kunnen scherpstellen, en om het exacte punt te vinden dat voor uw lens werkt, is vallen en opstaan nodig.
Maak een aantal testopnamen en zoom in op het resultaat op het LCD-scherm van uw camera om te zien welk punt het beste werkt. Sla deze stap niet over; pas als je het goed hebt gedaan, zullen je maanfoto’s betrouwbaar scherp zijn.
Hoe te belichten voor de maan
Overbelicht de maan niet – ze is veel helderder dan je waarschijnlijk verwacht. Het hangt er echter wel vanaf of je alleen de maan fotografeert, of dat je ook een voorgrond wilt.
Om een goede maanopname te maken en weinig anders, stel je je camera in op ISO 100 of ISO 200 en het diafragma op tussen f/5.6 en f/11, en stel je de sluitertijd in op 1/125 sec tot 1/250 sec. De exacte instellingen zijn afhankelijk van je camera en de helderheid van de maan, die afhangt van de exacte maanstand, maar met deze basisinstellingen kun je aan de slag.
Het maken van een landschapsfoto met de maan erbij is moeilijker omdat de maan tijdens het ‘blauwe uur’ na zonsondergang al te helder is. Dus als je langer belicht voor het landschap, overbelicht je de maan, en als je belicht voor de maan, wordt het landschap onderbelicht. Wat doe je dan?
Het antwoord is ofwel de maan vlak voor zonsondergang te fotograferen, wanneer het lichtniveau hoger is (het neemt zo snel af op het punt van zonsondergang), ofwel twee belichtingen te nemen en die in fotobewerkingssoftware te combineren. Deze laatste aanpak ziet er echter vaak nep uit. Een andere manier is om te belichten voor de maan, en een flitser te gebruiken om de voorgrond te verlichten.
Wanneer moet je de maan fotograferen?
Sommige fotografen zullen zeggen dat je altijd een volle maan moet fotograferen, maar dat is een amateuristische fout. Niet alleen is de schittering van de volle maan een echte uitdaging om te overwinnen, maar een perfect volle maan is ook visueel oninteressant. Het is een cliché.
Ga in plaats daarvan voor andere maanfasen wanneer je een lijn kunt zien tussen de lichte en donkere kanten. Dit wordt de terminatorlijn genoemd, wanneer de kraters op de maan schaduwen werpen, vooral in de buurt van de zuidpool. Je kunt dit de meeste nachten zien, maar misschien wel de meest kostbare soort maan is alleen zichtbaar op de paar dagen aan weerszijden van nieuwe maan. In deze tijd zie je ook een wassende of afnemende halve maan dicht bij de horizon, en die komt met de bonus van het aardeschijn.
Hoe leg je het aardeschijn vast op de maan
Hoewel 50% van de Maan constant door de Zon wordt verlicht, zijn er een paar dagen per maand waarop de Aarde zich ermee bemoeit – en het is een prachtige gebeurtenis om vast te leggen.
Aardschittering is een doffe gloed op het onverlichte deel van de maan die het resultaat is van zonlicht dat weerkaatst van het aardoppervlak en op het maanoppervlak valt. Het is subtiel en betoverend, en makkelijk vast te leggen als je het goed timed.
Stel je op voor de eerste (of, waarschijnlijker, de tweede) zonsondergang na nieuwe maan. Gebruik een objectief met een zo lang mogelijke brandpuntsafstand en zet je camera op een statief. Kies een gevoeligheid van ISO 400, een diafragma van f/2.8 (of zo laag als je objectief toelaat) en open de sluiter tussen één en vier seconden.
In feite wordt het aardlicht altijd tot op zekere hoogte op de maan gereflecteerd, maar alleen rond nieuwe maan is de halvemaan van zonlicht klein genoeg voor de camera om zowel de verlichte als de onverlichte delen te belichten.
Dit is ook een goed moment om maanfotografie te combineren met nachtfotografie, want de maan zal snel ondergaan nadat je hem hebt gefotografeerd. Je kunt dan op zoek gaan naar sterren en de Melkweg.
Hoe leg je een maansopkomst of maansondergang vast
Er zijn twee uitzonderingen op het advies om de volle maan niet te fotograferen.
De eerste is als er een totale maansverduistering is, en de tweede is als de volle maan opkomt of ondergaat, want dat is een geweldig alternatief voor een zonsondergang. De aanblik van een volle maan die boven de horizon uitsteekt en tijdens de schemering van diep oranje naar lichtgeel tot helder wit verkleurt, is een spectaculair gezicht. Het is ook een gelegenheid om de maan in de context van een prachtig landschap te zien.
Het kleurrijke schouwspel duurt slechts enkele minuten en is gemakkelijk te missen, maar zoals alles aan de nachtelijke hemel is ook een opkomende volle maan tot op de seconde nauwkeurig te voorspellen. Zoek gewoon uit op welke dag de volgende volle maan precies zal zijn waar je bent, en hoe laat de zonsondergang precies is op die datum, en kijk dan naar het oosten voor de maansopkomst. Begin met je camera ingesteld op ISO 100, f10 en 1/125.
Als je ooit foto’s hebt gezien van iemand of iets in silhouet tegen een schijnbaar reusachtige maan, misschien terwijl je op de top van een heuvel staat, dan zijn ze genomen tijdens een maansopkomst. Ze zijn ook meedogenloos gepland; de apps The Photographer’s Ephemeris en PhotoPills zijn ideaal voor dit soort projecten.
Om de maan zo groot op de achtergrond te laten lijken, moeten fotografen superzoom-teleobjectieven van minstens 1000 mm gebruiken, terwijl ze zich op een kilometer of zo afstand bevinden van het allesbepalende onderwerp op de voorgrond dat dat gevoel van schaal introduceert.
Composities, maanstapels en supermanen
Het is mogelijk om de maan te fotograferen en die met Photoshop aan een andere landschapsopname toe te voegen. Maar bijna iedereen die dit probeert, laat de maan er veel te groot uitzien, of plaatst hem ergens aan de nachtelijke hemel waar hij niet voorkomt (zoals aan de noordelijke hemel van het noordelijk halfrond).
Voor iemand met een getraind oog zien de meeste composities eruit als wat ze zijn: vervalsingen. Er is één uitzondering: moonstacks, een lunar time-lapse, waarbij je verschillende foto’s van de maan maakt terwijl ze door de hemel beweegt, en ze dan met Photoshop samenvoegt tot één enkele afbeelding.
Hoewel het vaak de aandacht trekt van zowel fotografen als media, moet je weinig aandacht besteden aan de term ‘supermaan’. Het is een recente term die alleen maar betekent dat de maan iets dichter bij de aarde staat dan normaal, maar hij heeft weinig praktische betekenis of nut. Hoewel een super volle maan er groter uitziet als hij boven de horizon komt, is dit slechts ongeveer 10%-15%, dus het is nauwelijks waarneembaar voor het oog of de camera.
De allerbeste manier om een close-up van de Maan te maken – en de enige manier om genoeg vergroting te krijgen om het hele beeld te vullen – is om de body van een camera op een telescoop te monteren met behulp van een goedkope T-adaptor; het is alsof je een heel grote telelens hebt. Probeer een telescoop te vinden met een brandpuntsafstand van meer dan 1.000 mm, maar minder dan 2.000 mm om de maan in zijn geheel vast te leggen.
Wat voor maanfoto je ook probeert te maken, het fotograferen van onze satelliet is een goede les in de rol van precieze timing bij het samenstellen van unieke landschaps- en natuurfoto’s.