Voordat John Logie Baird zijn televisie demonstreerde in 1927, voordat Thomas Edison zijn filmprojector toonde in 1888, maakte fotograaf Eadweard Muybridge al bewegende beelden.
Edward James Muggeridge werd geboren in Kingston upon Thames, een voorstad van Londen, op 9 april 1830. Hij veranderde in zijn vroege leven verschillende keren van naam voordat hij uiteindelijk vanaf 1865 de achternaam Muybridge aannam.
Muybridge verhuisde in zijn twintiger jaren naar New York en begon een bedrijfje in het importeren van boeken uit Engeland. Hij verhuisde al snel naar zijn uiteindelijke bestemming, San Francisco. In San Francisco zette hij zijn importbedrijf voort en begon ook met het uitgeven van boeken.
Op een reis tussen Californië en New York kreeg hij een ernstig ongeluk met een postkoets. Dit was een paar jaar voordat de transcontinentale spoorlijn was aangelegd, dus een deel van de reis ging per langzame en gevaarlijke postkoets. Toen het slecht getrainde team paarden begon te rennen, kon de koetsier ze niet onder controle houden en de koets verongelukte, waarbij ten minste één passagier om het leven kwam en Muybridge en de anderen ernstig gewond raakten.
Muybridge was enkele dagen bewusteloos en deed er maanden over om te herstellen. Later schreef hij zijn verwondingen toe aan het feit dat zijn haar voortijdig grijs werd. Door zijn warrige haar en lange borstelige witte baard zag hij er veel ouder uit dan hij was. Veel mensen schreven het ongeluk ook toe aan een persoonlijkheidsverandering waardoor hij zich soms grillig gedroeg. Er zijn echter aanwijzingen dat hij altijd excentriek is geweest en een karakter naar alle maatstaven.
Een stormachtig begin van een carrière in de fotografie
Muybridge raakte door een vriend geïnteresseerd in fotografie en reisde al snel naar Yosemite om landschapsfoto’s te maken. Naar verluidt waren zijn landschapsfoto’s uitstekend en verdiende hij al snel het grootste deel van zijn inkomen met de verkoop van afdrukken van scènes rond Yosemite en Noord-Californië.
Hij maakte ook een aantal geweldige grote panoramafoto’s van San Francisco.
Het was in deze tijd dat hij in 1872 Flora Shallcross Stone ontmoette die als retoucheur werkte in een fotostudio waar Muybridge aan verbonden was. Zij was 21 en getrouwd terwijl hij 42 was. Ze scheidde van haar man en trouwde met Muybridge. Kort na hun huwelijk begon ze een affaire met een bekende oplichter, Harry Larkyns. De relatie tussen Flora en Larkyns was nauwelijks een geheim omdat Muybridge weken achtereen weg was om foto’s te maken.
Flora werd al snel zwanger van een zoon. Het vaderschap van het kind werd nooit met zekerheid vastgesteld, maar de vroedvrouw, Flora en Larkyns veronderstelden dat de baby van Larkyns was. Toen Muybridge achter de affaire kwam en ontdekte dat de baby misschien niet zijn zoon was, schoot hij Harry Larkyns op 17 oktober 1874 dood.
Tijdens zijn proces gebruikte de advocaat het argument “Niet schuldig wegens ontoerekeningsvatbaarheid” en bracht een getuigenis van Muybridge’s vrienden in om te bewijzen dat hij emotioneel instabiel was. De jury negeerde de verdediging tegen ontoerekeningsvatbaarheid en sprak Muybridge vrij op grond van “gerechtvaardigde doodslag”. Flora vroeg de scheiding aan en stierf vijf maanden later aan tyfus. Na het proces en Flora’s dood maakte Muybridge een lange fotografische expeditie naar Zuid-Amerika om alles te laten bezinken en zijn hoofd leeg te maken.
Fotografie gebruiken om de tijd stil te zetten
Terug in San Francisco trok Muybridge’s fotografie de aandacht van Leland Stanford, de president van de Pacific Central Railroad en gouverneur van Californië. Stanford was een paardenliefhebber en fokker. Hij wilde foto’s maken van zijn rennende paarden om precies vast te stellen welke bewegingen ze maakten, zodat hij zou leren welke spieren versterkt moesten worden om sneller te kunnen rennen.
Stanfords foto-uitdaging was geen geringe opgave, want momentopnamen waren met de toenmalige technologie niet mogelijk. De meeste belichtingen waren in seconden, geen fracties van een seconde. Camera’s hadden zelfs geen sluiter, in plaats daarvan vertrouwde men op het verwijderen van de lensdop en het tellen van de belichtingstijd.
Muybridge nam de uitdaging aan en begon met het vinden van snellere lenzen, het maken van snellere filmemulsies, en het ontwerpen van een instant sluiter.
Stanford had een stuk grond ten zuiden van San Francisco gekocht om er een paardenboerderij te bouwen die hij Palo Alto Farm noemde. Later stichtte hij er een stad die hij Palo Alto noemde en bouwde er een universiteit die naar zijn overleden zoon was genoemd, Leland Stanford Junior University, nu algemeen bekend als Stanford University.
Of Eadweard Muybridge een werknemer van Stanford was of dat Stanford Muybridge’s opdrachtgever was, is niet duidelijk en werd later een serieuze vraag toen er geschillen over auteursrecht en krediet ontstonden. Naar alle waarschijnlijkheid was Stanford een klant, maar Muybridge was niet goed genoeg zakenman om de relatie op schrift te stellen.
Stanford deed technische suggesties en stelde ingenieurs ter beschikking om elektromagnetische sluiters te ontwerpen voor de bank van 12 tot 24 camera’s die in volgorde moesten worden afgevuurd als het paard voorbij liep. De foto’s werden gemaakt op de Palo Alto Farm, Stanford financierde het project.
Muybridge besteedde een groot deel van zijn tijd aan reizen en het geven van lezingen over de procedure en het verbazen van het publiek met de foto’s van paarden in beweging. Terwijl hij in Europa was voor een lezing, publiceerde Stanford een boek getiteld “The Horse in Motion” zonder enige eer of zelfs maar te vermelden van Eadweard Muybridge. Muybridge was woedend, maar Stanford geloofde blijkbaar dat Muybridge gewoon een werknemer was, niet de moeite waard om te vermelden.
De weg vrijmaken voor bewegende beelden
In 1879 vond Muybridge de zoopraxiscoop uit, een apparaat dat een ronde schijf gebruikte om opeenvolgende beelden snel achter elkaar te projecteren. Hij gebruikte het op grote schaal tijdens zijn reizen en lezingen, waarbij hij het publiek in vervoering bracht met de bewegende beelden.
Muybridge deed een beroep op Thomas Edison in zijn winkel in New Jersey met het idee om Edisons fonograaf te gebruiken om te synchroniseren met de beelden van de zoopraxiscoop, maar de fonograaf was niet luid genoeg om gebruikt te worden in de grote collegezalen waar Muybridge sprak en beelden projecteerde. Het zou nog enkele decennia duren voordat elektronisch versterkt geluid een realiteit zou worden in de geluidsfilm.
Het was rond deze tijd dat George Eastman een machine had uitgevonden om een fotografische emulsie op flexibele film te coaten. Dit was de schakel die de filmcamera en de filmprojector mogelijk maakte.
Toen Edison op de hoogte was van Muybridge’s zoopraxiscoop, werkte hij waarschijnlijk aan een manier om deze te verbeteren voor gebruik met zijn eigen uitvindingen. Thomas Edison vroeg al snel patent aan op de filmprojector zonder Muybridge te noemen, zodat Muybridge in feite geen krediet of inkomsten uit de uitvinding kon krijgen.
Hoewel de overgang van een draaiende schijf naar een lang stuk film duidelijk een grote verbetering was, zou Edison niet de volle eer moeten krijgen voor de uitvinding van de filmprojector met de historische gegevens die bekend zijn van Muybridge’s eerdere werk.
Studies van Menselijke en Dierlijke Beweging
Na een lange juridische strijd en verloren vriendschappen met Leland Stanford en zijn vroegere medewerkers in San Francisco, van wie sommigen getuigden dat hij krankzinnig was om hem tegen de beul te beschermen, was Muybridge klaar om het project ook met andere dieren en mensen voort te zetten. De Universiteit van Pennsylvania stemde in met een regeling, in feite een onderzoeksbeurs, die Muybridge in staat zou stellen gebruik te maken van universitaire eigendommen, enkele stagiaires als helpers, en kunststudenten als modellen om zijn werk te bevorderen.
De universiteit was vooral geïnteresseerd in onderzoek, vooral medisch, om te proberen te begrijpen hoe het menselijk lichaam beweegt en werkt. Muybridge had al bepaald dat sommige modellen naakt moesten zijn om de spieren te tonen die bij verschillende activiteiten werden gebruikt. Dit was natuurlijk het meest controversiële deel van het project en had bijna tot gevolg dat het hele project bij verschillende gelegenheden werd afgeblazen. Het project van de Universiteit van Pennsylvania vond plaats van 1884 tot 1885.
Op de Columbia Expositie in Chicago in 1893 kon Muybridge ruimte bemachtigen om een theater te bouwen waar hij zijn bewegende beelden kon vertonen en zijn boeken verkopen. Dit was ’s werelds eerste speciaal gebouwde bioscoop. Blijkbaar was het theater geen financieel succes want hij verlengde het huurcontract van zes maanden niet en zeilde in 1894 terug naar Engeland.
Muybridge zou nog een reis over de Atlantische Oceaan maken om de negatieven en afdrukken van de Universiteit van Pennsylvania veilig te stellen. Opnieuw waren er juridische problemen over het eigendom, maar uiteindelijk was Muybridge op weg terug naar Engeland met 28 kisten die meer dan 33.000 negatieven en afdrukken bevatten. Hiermee publiceerde hij Dieren in Beweging in 1899 en De menselijke figuur in beweging in 1901. Tegen die tijd was het halftoonprocédé uitgevonden en was hij dus in staat om foto’s in boeken af te drukken met een conventionele drukpers. “De menselijke figuur in beweging” kwam met een waarschuwing die samengevat zou kunnen worden als “Alleen voor een volwassen publiek”.
Eadweard Muybridge werd nooit Amerikaans staatsburger ondanks het feit dat hij veertig jaar van zijn volwassen leven in Californië doorbracht, en hij beschouwde zichzelf altijd als een Engelsman. Hij verhuisde terug om dicht bij zijn familie in Kingston te zijn, en stierf daar op 8 mei 1904, op 74-jarige leeftijd.
Hij liet zijn zoopraxiscoop en de negatieven van “Animal Locomotion” na aan de gemeente Kingston, die ze nu tentoonstelt in het plaatselijke museum, samen met een grote panoramische afdruk van San Francisco.
Een goed boek over het leven en de invloed van Eadweard Muybridge, en een primaire bron die voor dit artikel is gebruikt, is The Man Who Stopped Time door Brian Clegg.