Worstel je met het vinden van je stijl als fotograaf? Als docent fotografie krijg ik vaak de vraag hoe je überhaupt weet wat je stijl zou moeten zijn. Dit is zowel de gemakkelijkste als de moeilijkste vraag. Laat me uitleggen waarom.
Er is vaak een stadium, dat voor elke fotograaf op een ander moment komt, waarin je weet hoe je je materiaal moet gebruiken, maar je afvraagt hoe je foto’s er precies moeten uitzien. Je begint verder te gaan dan het accepteren van een foto die scherp is en goed belicht, wat betekent dat hij “goed” is. Je wilt meer.
Stijl is subjectief, polariserend en veranderlijk. Maar bovenal ben je als fotograaf een kunstenaar, zelfs als je die naam niet accepteert. Vanaf de eerste dag heb je een idee van wat je mooi vindt, zelfs als je dat niet beseft. Als je op sociale media scrollt of door een kunstgalerie dwaalt, zie je foto’s en vind je ze mooi of niet mooi. Je zult dadelijk zien hoe fundamenteel dit is. Je stijl bepalen als je voor het eerst begint is vaak verbonden met een boeket van imposter syndrome, alles willen fotograferen, en nog steeds leren hoe je het licht moet gebruiken dat vorm geeft aan alles wat we doen.
Denk aan stijlen in andere industrieën om je te helpen het toe te passen op fotografie. Denk aan stijlen in architectuur, binnenhuisarchitectuur, auto’s en mode en hoe je die in je eigen leven verkiest. Je stijl begint met wat je leuk vindt.
Als fotograaf kun je stijl omschrijven als een zich herhalend patroon dat als een vingerafdruk door je werk loopt. Het kan lang duren om het te verfijnen, en naarmate je als fotograaf groeit, zal ook je stijl zich ontwikkelen en mettertijd veranderen. Het begin van het ontdekken van je stijl ligt in het identificeren van wat je al leuk vindt en die ideeën vervolgens in je werk te verwerken. Na verloop van tijd wordt dit hoe je kijkt.
Op welke manier je de media van je leeftijdsgenoten ook consumeert, of het nu Instagram, Facebook-groepen, Flickr, enz. is, snuffel er eens in. Terwijl je doorbladert, zul je naar sommige afbeeldingen neigen en andere die je niet opvallen, links laten liggen. Maak een verzameling van je favorieten.
Een camera is een instrument, en iedereen gebruikt het anders en ziet de wereld op een unieke manier. Doe eens rustig aan en begin de foto’s te analyseren waarvan je denkt dat je ze leuk vindt. Besteed vooral aandacht aan foto’s waarvan je denkt: “Ik wou dat ik dat had gemaakt.” Waarom vind je die foto’s mooi, echt waarom? Is het het onderwerp, bepaalde kleuren of tinten, compositie, bewerking? Als je een stuk echt mooi vindt, klik dan door en bekijk de rest van het werk van die fotograaf. Vind je de meeste van hun foto’s ook mooi? Welk kenmerk zou je zeggen dat hun werk verenigt?
Ze zeggen dat imitatie de ware vorm van vleierij is. Maar soms is dat gewoon lippenstift op inbreuk op het auteursrecht. Ik daag je echter uit om het werk te analyseren van andere fotografen die je bewondert en die je zou willen zijn. Ontdek wat je goed vindt aan hun werk en doe dat dan voor een aantal anderen. Haal de concepten van hun stijlen eruit en meng alles door elkaar om de klei te vormen waarmee je je eigen esthetiek gaat creëren.
Als natuurfotograaf heb ik al een voorliefde voor het buitenleven. Weten welk genre je muze aanwakkert, helpt om te bepalen wat je moet fotograferen. Voor mij, net als voor de meeste fotografen, speelt licht een cruciale rol, omdat het de sleutel is tot wat we doen.
Ik hou van het licht bij zonsopgang. Er gaat niets boven de herfst in de bergen, wanneer alles stil is en de kou mist maakt over de meren en weiden. De meeste mensen slapen, en de wilde dieren zijn moedig. De bomen zijn een zee van kleur. Ik hou van grote, sprekende kleuren. De bergen schermen de valleien en meren af, zodat de zon extra hard moet werken om ze te beklimmen. Als de zon langzaam opkomt, valt het licht uiteindelijk over de rand van de bergen als een beker die zich vult. Het stroomt letterlijk over het landschap. Als ik dat soort licht zie, of ik nu op Instagram aan het scrollen ben en het zie in de kunst van een ander, het zie in de schilderijen van de meesters, of ik ben zelf in het veld en koester me in de gloed, dan weet ik dat dit mijn favoriet is. De mooiste van allemaal heet alpenglow. Als dat roségouden optische fenomeen op een bergtop valt, ben ik sprakeloos. Ik sta graag vroeg op en rijd uren om dat licht te zien.
Waarvoor zou jij je in je eigen leven inspannen? Voor welk onderwerp, licht, of zeldzaam fenomeen zou je je uiterste best doen? Begin daar, begin met waar je hart sneller van gaat kloppen. En als je dan op dat moment bent, denk dan aan de camera als gereedschap. Denk aan de concepten die je het mooist vindt in het werk van anderen. Bouw je foto stukje bij beetje op met die basis.
Bij natuurfotografie kun je je voorstellen dat ik in het veld ben met een plan voor landschap of wildlife in gedachten. Indien mogelijk, kies ik een dag met net genoeg wolken in de lucht om ook daar interesse te hebben. Het schuine, frisse licht van de zonsopgang geeft me al de levendige warme gloed. Ik moet het alleen nog vastleggen. Ik accepteer ook zonsondergang als het een heldere dag is, niet bewolkt. Of het nu gaat om landschappen of wilde dieren, ik let op waar de zon staat ten opzichte van mijn onderwerp om dat licht goed tot zijn recht te laten komen. Ik hou ervan de zonnestralen te zien, en ik vind een natuurlijke lensflare niet erg. Daarna ga ik op zoek naar mijn onderwerp en analyseer ik de omgeving. Ik geef de voorkeur aan gelaagde composities, dus als de locatie het toelaat, ga ik op zoek naar voorwerpen op de voorgrond om de foto interessanter te maken. Ik geef de voorkeur aan een zeer laag perspectief, dus zit ik vaak of lig ik plat op de grond. In mijn stijl maak ik veel verticale composities met deze blik en methode. Ik wil een zeer nabije en duidelijke voorgrond, het onderwerp in het midden van de grond, en een ondersteunende maar niet te drukke achtergrond. Ik gebruik deze formule ook voor horizontale en weidse panoramafoto’s.
Later, achter mijn computer, begint het digitale donkere kamer werk. Ik versleep mijn curven om contrast te maken, ik ontwijk en verbrand, en ik corrigeer de kleuren om te proberen mijn foto te laten lijken op wat ik in het veld heb gezien. Ik ga voor natuurlijk, maar een beetje meer pop, contrast en diepe donkerte, gecombineerd met levendigheid om de kijker te helpen voelen wat ik voelde. In je eigen werk geef je misschien de voorkeur aan bepaalde presets, zwart-witconversies, kleurenoverlays, wat er maar nodig is om je foto tevreden te stellen. Maak een formule voor hoe je fotografeert en hoe je nabewerkt. Herhaal deze processen, en je zult een portfolio creëren met werk waar je trots op bent. Door gewoon te doen waar je van houdt en wat je het liefst doet toe te passen op je werk, zal je stijl naar voren komen.
Het begon allemaal met jezelf te ondervragen om vast te stellen wat en waarom je van specifieke foto’s houdt, en dat vervolgens doelbewust toe te passen op je eigen werk. Dit brengt je op het pad van het verenigen van je fotografie. Na verloop van tijd zal die eenwording de handtekening zijn die alles samenbrengt. Op een dag zal iemand naar je foto’s kijken en zeggen: “Ik wou dat ik dat gemaakt had.”